zaterdag 20 juni 2015

DE KWARTEL

Het is een goed kwarteljaar. Op de populaire waarnemingssite Waarneming.nl worden elke dag tientallen kwartels gemeld. Zelf heb ik er twee gehoord en wel in de Vughtse Gement, een gebied met ouderwetse akkers waar de kwartel zich nog thuis voelt. Dit bruingekleurde familielid van de fazant, niet groter dan een spreeuw, komt elk voorjaar vanuit het zuiden over om hier te broeden.
De dichter Samuel Friedrich Sauter (1766 - 1846) omschrijft in zijn gedicht ‘Der Wachtelschlag’ de verblijfplaats van de kwartel treffend als: ‘Sitzend im Grünen, von Halmen umhüllt’. Je krijgt hem dan ook zelden te zien. Zijn roep ‘kwik-me-dit’ is net als die van de koekoek wel onmiddellijk herkenbaar.
In vroegere tijden moeten er veel meer geweest zijn, getuige het feit dat hij in veel klassieke muziekstukken aandacht krijgt. Leopold Mozart, vader van, schreef voor zijn Kindersymfonie het gebruik van kwartelfluitjes voor, een bewijs dat ook kinderen in de achttiende eeuw de kwartel gehoord moeten hebben. Dit kan van hedendaagse kinderen niet gezegd kan worden. Velen kennen niet eens de koekoek, zo vertelde mij laatst een pianolerares die een koekoeksstuk in haar lesmateriaal had opgenomen. De bekendste kwartel is ongetwijfeld die in de zesde symfonie 'Pastorale' van Beethoven. In het tweede deel ‘Scene am Bach’ laat Beethoven binnen drie maten, de nachtegaal, de koekoek en de kwartel horen.

(fragment ontleend aan Wikipedia)

Voor Beethoven was de kwartel een kenmerkende vogel van het akker- en weidelandschap. Hij heeft er zelfs nog een apart lied voor geschreven waarvoor hij de tekst van Sauter gebruikte. In zijn 'Wachtelschlag' laat hij de kwartel horen via de piano en in de zang. ‘Fürchte Gott, fürchte Gott! Ruft mir die Wachtel ins Ohr’. Ook Schubert heeft met dezelfde tekst een compositie aan de kwartel gewijd. ‘Machen Gefahren der Krieger dir bang: Tröstet mich wieder der Wachtelgesang’. Een nog zeer toepasselijke tekst!
 
   

Geen opmerkingen:

Een reactie posten