UITGANGSPUNTEN VAN DEZE BLOG

Wie goed naar muziek luistert kan daarin veel vogelgeluiden horen. Deze blog gaat over muziekstukken waarbij de componist dat ook zo heeft gewild. Maar hoe weet je dat?

Zelfs als het geluid duidelijk te onderscheiden is en teruggebracht kan worden tot een specifieke soort, hoeft dat niet te wijzen op een duidelijke intentie van de componist. In muziekstukken van na 1900 worden ook wel geluidsopnamen van vogels letterlijk opgenomen (bijv. in Blackbird van de Beatles). Dan kan het vaak niet missen, hoewel er later ook stukken verschenen waarin die geluiden elektronisch vervormd werden (Cantus Arcticus van Einojuhani Rautavaara (1928)) en dan is herkenning moeilijker. Het helpt als de titel of de tekst in de richting van vogelzang wijst. Maar ook dat biedt geen zekerheid. Het beste is het als er een opmerking van de componist zelf of van zijn biograaf voorhanden is.

Een componist die geen enkele twijfel wilde laten ontstaan over de herkomst van zijn thema’s was de Franse componist Olivier Messiaen (1908-1992), Die schreef gewoon boven de betrokken noten welke vogel daarbij geciteerd wordt. Ja, dan weet je het natuurlijk heel zeker.

Fragment uit Messiaens La Bouscarle (Cetti's zanger). Poule d’eau (waterhoen)