TWITTERENDE ORGELS 2

Op de, in het vorige blogbericht genoemde cd met muziek van Muffat, komt een nummer voor waarin het nachtegaalregister wordt gebruikt. Wie hetzelfde nummer, de Nova Cyclopeias Harmonica, in een andere uitvoering beluistert heeft een kleine kans dat daarin ook de nachtegaal is te horen. Het vermoeden rijst dat niet de componist maar de organist bepaalt of een vogelregister wordt gebruikt. Dit lijkt logisch, niet alle orgels beschikken over een dergelijk register en een componist zal willen dat zijn muziek op alle orgels uitvoerbaar is. Op 3 juli jl kregen we de gelegenheid om duidelijkheid te verkrijgen. We bezochten een orgelrecital van Leo van Doeselaar in Kampen en legden hem na afloop het probleem voor. Hij kon ons vertellen dat het gebruik van een vogelregister zelden in een partituur staat voorgeschreven. De organist mag uitmaken waar het wordt ingezet. Gianluca Chiodi, de organist van de kerk in Giove (It) waar de cd van Muffat is opgenomen zei ditzelfde in een mail. Organisten kunnen zo, volgens hem, een pastoraal tintje aan een compositie geven of er gewoon het publiek mee vermaken. Zo heeft de Bovenkerk in Kampen op het koororgel een cymbelster-register. Dit bestaat niet uit pijpen maar uit een wiel met belletjes. Blaas je hier lucht langs dan hoor je een vrolijk gerinkel dat het vooral in de kersttijd goed doet. Maar het is de organist die beslist over de inzet van dit soort registers.

Lees ook 'Twitterende orgels 1'  van 22 oktober 2013